Unaðsleg helgi.

Helgin hefur verið frábær. Veðrið unaðslegt. Íslenskt sumar er toppurinn, það jafnast ekkert á við það. 

Maður hefur verið að sýsla í garðinum og fór á Kaffi Reykjavík á laugardagskvöldið með frúnni. Borðuðum góða máltíð, hittum vini okkar á eftir og settumst inn á Litla ljóta Andarungann. Fengum okkur léttvín og bjór. Spjölluðum margt gott og skemmtilegt. Dásamlegt að umgangast fólk, framkvæma mannleg samskipti og njóta.

Samt sem áður þá hafa sumir það ekki jafn gott hér Íslandi. Sumir hafa ekki efni á góðum mat. Sumir eiga engan garð til að sýsla í. Sumir eiga kvóta sem þeir vita að þeir munu missa. Sumir munu eignast þann kvóta sem þeir munu þurfa að hafa áhyggjur af hvernig eigi að nota. Sumir eiga hitaveitu sem þeir eiga ekki. Það er ekki víst að sumir hafi notið helgarinnar sem skyldi.

 

 

 

 

AgnesarRALL-II

Ég var kannski full dómharður um daginn gagnvart væntanlegum greinarflokki Agnesar um sjávarútvegsmál. Meginniðurstaðan er engu að síður sú sama. Það stefnir allt í að greinarflokkur hennar verði MINNINGARGREINARFLOKKUR um sjávarútveg í hinum dreifðu byggðum landsins.

Það má vel vera að greinarflokkur Agnesar sé góður og gefandi þá kemur hann allt og seint. Nú þegar er orðið nokkuð ljóst að veruleg skerðing verður á aflaheimildum. Því má ætla að margir smærri spámenn í faginu munu einfaldlega fara á hausinn. Oft hefur verið rætt um að hafa fjölbreytni í atvinnuvegum okkar. Skerðingin er bein atlaga að hinum smærri plássum landsins. Stórlaxarnir kaupa kvótann sem af gengur og flytja hann burtu. 

Sjálfsagt munu ýmsir segja að um góða hagræðingu sé að ræða. Ég hlýt að vera með rafsuðublindu því ég á bágt með að sjá þá hagræðingu.

Fjöldi fólks sem vill búa úti á landi, vill veiða fisk, vill vinna fisk er gert atvinnulaust. Svo á ríkið að búa til einhverja atvinnubótavinnu fyrir það svo það svelti ekki í hel. Vinnu sem það hefur kannski ekki neinn áhuga á. Það sættir sig kannski við hana svo það geti búið áfram úti á landi. Þvílík hagræðing kæri Össur. Nú hinn möguleikinn er sá að það flytji á mölina hingað suður.

Hagræðingin er greinilega fyrir einhverja aðra en fólkið sem vinnur við sjávarútveg. Hagræðingin er fyrst og fremst fyrir fyrirtækin og eigendur þess. Eigendurnir virðast hafa úr vöndu að ráða á næstu misserum. Tveir möguleikar virðast vera upp á borðinu fyrir þá. Þeir geta safnað að sér kvóta hérna fyrir sunnan og grætt í nafni hagræðingar. Hinn möguleikinn er að selja kvóta og lifa praktúlega það sem eftir er. Vandinn í sjávarútvegi okkar Íslendinga er greinilega mikill og flókinn og ekki furða að ráðherrar vorir þurfi að hugsa sig um vel og lengi. 

Strætó-II

Ég er svolítið með strætó á heilanum þessa dagana. Ástæðan er sú að ég og konan höfum þurft að skutla krökkunum út og suður. Eldri krakkarnir þurfa alltaf að fá bíl lánaðan. Ástæðan er að strætó fullnægir ekki einu sinni þörfum barnanna minna. Það er orðið ansi hart þegar krakkarnir geta ekki notað strætó, hvað þá að fullorðnir geti nýtt sér kerfi strætó.

Ef ekkert verður gert til að gera strætó sem raunhæfan möguleika við einkabílinn þá getum bara pakkað saman strætisvögnunum og nýtt peningana í eitthvað annað. Það er alveg út í bláinn að hafa þessa strætisvagna akandi út um allan bæ nánast MANNLAUSA fyrir utan bílstjórann. 

"Að efla almenningssamgöngur"

Gvöð hvað ég er orðinn þreyttur á þessum farsa. Í 35 ár eða lengur erum við búin að hlusta á okkar kjörnu fulltrúa tyggja á þessu endurtekið eins og tannlaust gamalmenni. Og tuggan er enn upp í kjaftinum á þeim og því ekki orðin að neinu gagni.

Nú var Siglfirðingurinn góði enn að ræða þetta með Dalvískum tónum í Speglinum í útvarpinu í kvöld. 

Síðastliðna áratugi hafa almenningssamgöngur bara versnað hér á höfuðborgarsvæðinu, það er í sjálfu sér afrek því ekki voru þær góðar fyrir. 

Við höfum aldrei tekið afstöðu til þess hvort Strætó eigi að vera raunverulegur valkostur við einkabílinn. Í raun má segja að framkvæmd þessara mála hingað til bendi eindregið til þess að Strætó sé ekki hugsaður sem raunverulegur valkostur við einkabílinn. Þar á móti speglast orðagjálfur stjórnmálamanna við framkvæmdina í því að almenningssamgöngur séu æskilegar, nauðsynlegar og fólk eigi að nýta sér þær.  Hér er greinilega misræmi milli orðs og æðis. Góður sálfræðingur kæmist sennilega að þeirri niðurstöðu að stjórnmálamennirnir hafi hugsað sér að við hin tökum Strætó meðan þeir rúnta um á sínum einkabílum. Að minnsta kosti ef þeir væru háðir Strætó væru hlutirnir öðruvísi.

Margar þjóðir og sumar mun ríkari en við hafa almenningssamgöngur sem virka. T.d. í Sviss þar sem hver fjölskylda á einn Bens og einn BMV, af dýrustu sort, taka allir Strætó. Í Genf gengur Strætó á 5 mín fresti allan daginn, um kvöldmat fer tíminn upp í 10-12 mín á milli ferða. Eftir sem líður á kvöldið tognar á tímatöflunni og seint á kvöldin er orðnar heilar 20 mínútur á milli ferða. Auk þess þarf vagnstjórinn ekki að taka við greiðslum og við það sparast mikill tími. Allir hafa greitt fyrirfram á stoppistöðvunum, en eftirlitsmenn koma í vagnana og sektin er það stór að fáir svindla.

Svisslendingar hafa tekið þá afstöðu að almenningssamgöngur eigi að vera valkostur. Við Íslendingar höfum aldrei tekið þá afstöðu. Vinstri menn hafa reynt að koma þeim á, í hálfgerðum feluleik því aldrei hefur orðið nein mynd á því. Hægri menn hafa reynt allt til að stöðva þróun almenningssamgagna til hagsbóta fyrir einkabílinn. Það er ekki mikið mál að gefa öllum frítt í Strætó þegar enginn notar hann. Þannig að með sameiginlegri vinnu hefur stjórnmálamönnum allra flokka tekist að drepa niður allar almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu.

Líknandi meðferð.

Þegar sjúklingur á enga von um bata er hann settur á líknandi meðferð. Það er siðferðilega rangt að beita meðferð sem dregur dauðastríð einstaklingsins á langinn. Innan heilbrigðiskerfisins eru til vinnureglur hvernig eigi að standa að þessum málum. 

Ég fór að velta þessu fyrir mér eftir að hafa hlustað á fréttir undanfarna daga um ástandið á Vestfjörðum. Vestfirðir eru eins og sjúklingur sem fær hvorki að njóta þess að vera á fullri meðferð né að vera á líknandi meðferð. Þetta hálfkák í kjölfar lokana vinnustaða fólksins á Vestfjörðum er til skammar. Við verðum að fara að ákveða okkur. Sjúklingurinn skaðast meðan beðið er.

Einkenni huglausra lækna er að taka taka ekki ákvörðun og vona að almættið klári dæmið fyrir sig. 

Susie Rut og þorskarnir.

Lífið er undarlegt, núna eru prestar að deila um hvernig maður á að koma fram við Þjóðkirkjuna í Kastljósi. Margt er manns bölið.

Það er mér þó öllu ofar í huga hvað faðirinn ritaði um dóttur sína gengna á miðopnu Morgunblaðsins í gær. Það er til marks um alvöru málsins ,hvar greinin er birt í Morgunblaðinu.

Ég á fjögur börn, ég dáist að foreldrunum að geta skrifað slíka minningargrein um barnið sitt. Að vera foreldri gerir mann svo gjörsamlega varnarlausan fyrir sorg þeirra. Það svíður, eins og við djúpt brunasár, grær seint og illa. Börnin eiga að fylgja okkur, ekki öfugt.

Með fullri virðingu fyrir þorskum, hvort sem þeir búa í hafinu, hagfræðideild HÍ eða ríkisstjórninni þá er greinilegt að þorskarnir í fíkniefnaheiminum hafa ekki fengið nægjanlega athygli okkar.

Það var óneytanlega sérstök  tilviljun, að ég var nýbúinn að lesa bókina Sigur, um hetjulega baráttu föður fyrir dóttur sína sem ánetjaðist fíkniefnum þegar Susie Rut andaðist. Sú bók á að vera skyldulesning allra Íslendinga. Við erum algjörlega varnarlaus gagnvart ofurafli fíkniefnasalanna. Þeir hafa tök á því að buffa okkur eða stúta eftir behag. Ef það skyldi ekki duga þá ráðast þeir gegn því sem okkur finnst dýrmætast, maki eða börn. Gegn slíku erum við varnarlaus eins og málum er háttað í dag.  Hvað er til ráða?

Alveg sama hversu vitlaus og firrt við erum gerum við okkur alltaf okkar mat á stöðunni, kost benfit analýsu. Þess vegna fara ekki venjulegir foreldrar og buffa eiturlyfjabaróna upp á sitt einsdæmi. Eina leiðin er að koma hlutunum þannig fyrir að það borgi sig ekki að selja eiturlyf á Íslandi.

Ekki dugar að aflífa eiturlyfjasalana með köldu blóði, það gæti verið barnið manns, sem seinna meir kemst úr viðjum eitursins og lifir síðan innihaldsríku lífi. Lögreglan virðist í besta falli vera "ónæði" fyrir starfsemi eiturlyfjasala eins og hlutirnir eru framkvæmdir í dag. Öll höfum við sagt börnunum okkar að eiturlyf séu lífshættuleg en samt verða þau að prófa. Um leið og ein smyglleið er uppgötvuð er fundin upp ný. Er þetta þá bara náttúrulögmál og fórnirnar bara hluti af lífinu?

Meðan okkur finnst það verður það þannig. Ef við ákveðum að breyta því þá breytist það. Við erum nefnilega menn en ekki dýr. Við getum með samtakamætti breytt þessu ef við viljum. Afskiptaleysið er samt algjört, hraði og tímaleysi er gróðrarstía fyrir eiturlyfjanotkun barna. Við verðum að verða meðvituð og stíga á bremsuna. Þjóðfélagsgerðin verður að breytast, við verðum að hætta að flýta okkur svona mikið. Í því liggur fórnarkostnaðurinn.

Fíkniefnalögreglan þarf að fá mun meiri völd, stuðningsaðilar barna verða að hafa úrræði löngu áður en ástandið eru komið í óefni. 

En hvernig getum við komið hlutunum þannig fyrir að það sé svo óhagstætt að selja eiturlyf að engum detti það í hug? 

Ég held að við verðum að aflétta friðun þessara þorska. 

 

 

Kann þorskur hagfræði.

Ætli þorskar kunni mikið í hagfræði? Sjálfsagt ekki, eftir því sem við best vitum. Hafró hefur að minnsta kosti ekki stundað neinar vísindarannsóknir á því.

Ef við veiðum engan þorsk þá deyr allur sá þorskur sem deyr, í hafinu. Þá verður hafsbotninn ein stór fjöldagröf eða hvað? Þetta kallast sjálfsagt þorskahagfræði, eða hagfræði fyrir þorska. 

Blessaðir hagfræðingarnir virðast þó reikna rétt þegar þeir spá fyrir um þá "hagsæld" sem bíður Vestfirðinga. Sjálfsagt munu þeir allir fara á hausinn þegar þeim verður meinað að veiða fisk. Það þurfti margra mánaða vinnu okkar færustu sérfræðinga til að komast að þessari niðurstöðu. Hvaða 10 ára krakki á vestfjörðum hefði geta sagt þeim það. 

Það sem er þó mest eftirtektarvert er að öllum virðist vera slétt sama. Það vilja allir að sjómenn fari að vinna eitthvað allt annað á meðan þeim er bannað að fiska. Hver eignast aflaheimildirnar þegar fyrirtækin fara á hausinn? Verður ekki niðurstaðan sú að enginn útgerð verður rekinn nema á örfáum stöðum af örfáum.

Verður það þannig að örfáir veiða sem mest þeir mega, flytja sem mest sem minnst unnið út úr landi, framhjá mörkuðum fyrir sem mestan gróða fyrir sig.

Það er ekki mikil rómantík í þessari þorskahagfræði enda á sú tík ekki upp á pallborðið hjá þorskum. 

 

Che Guevara og þorskurinn.

Jón Kristjánsson fiskifræðingur var í Speglinum í kvöld og fékk að tjá sig um Hafró og þau fræði.  Það er gleðileg nýbreytni að  RÚV  skuli  leita  álits  annarra  en  löggiltra  og  vel  fyrirfram samþykktra  sérfræðinga í tilvistarkreppu þorsksins.

Jón er svolítill Che Guevara, byltingamaður, verður sennilega ekki metinn fyrr en eftir sína daga að verðleikum. Verst að allur þorskurinn verður allur dauður úr hungri áður.

Hvernig stóð eiginlega á því að byltingarmaðurinn komst upp á dekk hjá m RÚV? Er það merki um nýja tíma, meiri víðsýni eða er Hafró að fara úr tísku. Skyldi gagnrýn hugsun vera endurfædd hjá RÚV í fiskifræðum.

Við þurfum örugglega ekki að þjást í vafa lengi, þessi mistök verða örugglega ekki endurtekinn aftur. 

Virkt lýðræði-Borgari.

Hér sit ég og sötra gott hvítvín ásamt því að brenna gamla þakkantinum mínum í Mexíkanska ofninum. Það er hlýtt í veðri, þurrt og sól-sjaldgæft fyrirbæri hér á höfuðborgarsvæðinu.

Þá fer ég allt í einu að velta fyrir mér lýðræðinu, hálfgert rugl við þessar aðstæður. Ég er að velta fyrir mér hinu virka lýðræði. Það ku víst birtast í kosningum og kosningarétti þegnanna. Síðan virðist vald okkar dvína hratt að þeim loknum. Hið virka lýðræði á að koma fram stöðugt, í sífelldum athugasemdum okkar borgaranna við hina kjörnu þingmenn. Það er að vera Borgari, skylda Borgarans er að veita aðhald, ekki bara í kosningum.

Ég var að gera mér grein fyrir því að e.t.v. er blogg Borgaranna svar nútímans við fyrrnefndri skyldu Borgaranna sem virkur meðlimur í lýðræðisþjóðfélagi. 

Það sem stendur virku lýðræði mest fyrir þrifum er tímaleysi nútímamannsins. Að halda heimili, vinna, ná frama á vinnustað, sinna börnunum o. sv.fr. gerir það að verkum að lýðræðisiðkun verður harla lítil hjá venjulegu fólki. Því er um að gera hjá stjórnmálamönnum að lengja vinnutímann og á allan hátt halda okkur uppteknum svo við förum örugglega ekki að skipta okkur af störfum þeirra.

Ég hef alltaf litið svo á að einstaklingar sem hafa haft tíma fyrir lýðræðisiðkun samfara venjulegu lífi, þ.e. haft tíma til að fylgjast með fréttum og þess háttar og haft ráðrúm til að mynda sér skoðun hljóta að vera stikkfrí einhverstaðar annar staðar.

Svo kom bloggið. Þar lékum við á ykkur. Nú getur maður sest niður eftir að börnin eru komin í ró og hakkað í okkur pólitíkusana, bara að einhver lesi það sem maður skrifar. Maður er að minnsta kosti búinn að gera skyldu sína sem Borgari. Auk þess hefur maður létt á sér og líður eitthvað betur. En kannski er blogg ekki virkt lýðræði, bara dóp fyrir okkur almúgann-hver veit.

Hvað sem öllu líður þá er best á Íslandi því hvítvínið helst alltaf kalt á íslenskum síðkvöldum. 

Þorskastríð.

Hér á árum áður voru háð þorskastríð. Þau voru endurtekin og háð af miklum hetjuskap. Sérstaklega var framganga varðskipsmanna glæsileg og lögðu þeir oft líf sitt í hættu við sín skyldustörf. Sigur Íslendinga í þorskastríðunum varð þess valdandi að við réðum yfir okkar fiskimiðum. Við gátum skammtað öðrum þjóðum veiðiheimildum innan lögsögu okkar. Breskir sjómenn voru ekki kátir með niðurstöðuna.

Nú hafa Bretar tekið kæti sína á nýjan leik. Næsta vetur mun vera leyfilegt að flytja óunninn fisk frá Íslandsmiðum. Forystumenn íslenskra fiskverkenda telja að þá muni fiskur verða unninn á breskri grund-eins og í den. 

"Höfum við gengið veginn til góðs" orti hann um árið.

Ég held að sigur Bretanna sé fullkominn. Þeir sitja heima í rólegheitum en við hoppum og skoppum á miðunum og veiðum fiskinn fyrir þá.

Hver er orsökin fyrir því að það er orðið svo "púkó" í dag að vinna fisk á Íslandi?