Allir fiskistofnar í hættu!

Ég þekki mann sem þolir ekki breytingar. Allar nýungar eða ný tækni síðan hann útskrifaðist úr háskóla fyrir 30 árum eru af hinu illa. Allt var best áður.

Til allra hamingju eru fiskar öðruvísi. Þeir synda bara þangað til þeir finna góðan stað að búa á. Ef það hlýnar þá fara þeir þar sem er kaldara og aðrar tegundir koma í staðinn.

Ofveiði er sjaldnast um að kenna sökum mikillar friðunar á smáfiski sem veldur vanveiði.

Mengun og mengunarslys geta aftur á móti verið raunveruleg hætta.

Ég held að þetta svartsýnisraus sé fyrst og fremst til að skapa mönnum atvinnu við endalausar skýrslugerðir. 

Allir fiskistofnar í hættu

11. boðorðið og mannát.

 Þetta er grein sem birtist eftir mig í Fréttablaðinu í dag.

 

11. boðorðið og mannát.

Málefni tengd fiskveiðum og vinnslu hafa fjarlægst daglega umræðu okkar Íslendinga. Þessi þróun hefur gerst hratt á síðustu áratugum. Sennilega hefur afli, spretta og veður verið forfeðrum okkar hugleikin s.l. þúsund ár eða svo. Á mannamótum í dag eru þeir sem ræða um sjómenn eða bændur í þaula álitnir svolítið skrítnir. Aðrir hlutir þykja fínni umræðuefni svo sem bankar, peningar og viðskipti.

Ég veit ekki hvort þessi þróun í samfélaginu sé ástæðan fyrir því að líffræðingarnir á Hafrannsóknarstofnun fóru að beita hagfræði við fiskeldi. Hvað sem því líður þá stöndum við frammi fyrir því að hagfræði þeirra hefur skilað okkur hörmulegum árangri í fiskeldi. Hagfræði Hafró gengur út á það að banna mönnum að veiða fisk. Þetta er orðið eins og 11. boðorðið í íslensku þjóðlífi. Meðan við höfðum eingöngu 10 boðorð virkaði þetta vel. Þá sá náttúran um sig sjálf. Ef það var bræla var ekki farið á sjó, það er eins í dag. Ef netin voru hálftóm flutti flotinn sig til. Þegar menn gátu veitt þá veiddu þeir hvað þeir gátu. Samt var alltaf fiskur í hafinu.

Svo kom 11. boðorðið. Bannað að veiða fisk og sérstaklega ekki lítinn ungan fisk. Hver er niðurstaðan? Vægast sagt hörmuleg. Það er ekki mikið af fiski í hafinu. Sá fiskur sem veiðist er horaður með magafylli af afkvæmum sínum. Fiskurinn er ekki bara horaður heldur mun minni en jafnaldrar hans voru þegar menn veiddu eins og þeir gátu.

Þegar við sjáum fréttamyndir af manneskjum sem hafa lent í hungursneyð, rýr, sljó og með þaninn maga vegna eggjahvítuskorts, hvað gerum við þá? Sendum þeim mat ekki satt. Nú ef þessar manneskjur fá engan mat þá deyr stærsti hlutinn og þeir sem lifa af verða vel nærðir og sterkir.  Ef mannát væri viðurkennd iðja hjá mannskeppnunni þegar ekkert annað væri á boðstólnum þá kæmi hungursneyðin mun síður fram ekki satt?

Ég læt öðrum eftir að hártogast frekar með hagfræðikenningar Hafró, enda botnar enginn neitt í þeim. Meginniðurstaðan er sú að takmörkun veiða hefur ekki skilað þeim árangri sem vænst var. Það er ekki ásættanlegt að það sem við höfum haft úr býtum sé horaður, vanþroska fiskur fullur af sjálfum sér.Við ætlumst til betri árangurs þegar mestu mannvitsbrekkur landsins eiga í hlut. Borið saman við almennt hyggjuvit forfeðra okkar þá er árangurinn ansi rýr.

Ég tel að í þessu máli sé brýn þörf á uppstokkun og endurskoðun allra málavaxta. Það er ekki ásættanlegt að bæði þorskurinn og mannlíf út á landi sé nánast að engu orðið. Í þúsund ár beyttu forfeður okkar hyggjuvitinu í umgengni sinni við náttúruna en ekki hagfræði. Hagfræði á vel heima á öðrum sviðum mannlífsins. Að lokum tel ég nauðsynlegt að innleiða sjálfbæra þróun bæði í fiskveiðistjórnun og Hafrannsóknarstofnun ríkisins.

 

 

 

KASTLJÓSIÐ.

Mikið fannst mér Kastljósið eitthvað ómerkilegt í kvöld. Fjallað í þaula um skrif Össurar. Það er svo margt annað sem er mun mikilvægara að gerast þessa dagana. Að velta sér upp úr slíku dægurþrasi er frekar í stíl við se og hör blaðamennsku.

Sem skattgreiðandi vil ég sjá Kastljós sem góðan fréttaskýringaþátt sem kryfur málin til mergjar. Tekur á álitamálum í þjóðfélaginu en ekki einhverjum næturbloggfærslum andvaka ráðherra.

Núna er loðnan týnd og gæti kostað þjóðarbúið 10-12 milljarða. Eru slík mál ekki á færi Kastljósmanna eða er það of flókið. 

Eru Íslendingar í Sameinuðu þjóðunum?

 Þetta er grein sem birtist í dag í 24 Stundum eftir mig.

 

 Eru Íslendingar í Sameinuðu þjóðunum?

Í Silfri Egils á laugardaginn var rætt við Magnús Thoroddsen hæstaréttarlögmann. Tilefnið var skrif hans í Morgunblaðið 30 janúar s.l. Þar fjallar hann um niðurstöðu mannréttindanefndar Sameinuðu þjóðanna. Það er nefnd sem fjallar um mannréttindarbrot hjá aðildarríkjum Sameinuðu þjóðanna. Þessi nefnd er skipuð lögfræðingum, og eru þeir sennilega rjómi þeirrar stéttar og því mark á takandi. Málefnin sem þeir þurfa að fjalla um eru mjög vandasöm og viðkvæm. Um er að ræða mannréttindarbrot. Að minnsta kosti er þetta ekki nefnd sem fjallar um stöðumælasektir í Reykjavík.

Málið snýst um sanngirni. Nefndin kemst að þeirri niðurstöðu að sanngirnis hafi ekki verið gætt og því um mannréttindarbrot að ræða. Þar sem fjallað er um þorsk og kvóta þá lokast venjuleg eyru Íslendingsins. Núna eru það bankar, vextir, samlegðaráhrif og hagræðing sem lífið snýst um en ekki fiskur.

Einu sinni voru þrír bankar á Íslandi. Búnaðar-, Lands- og Iðnaðarbankinn. Auk þess nokkrir minni bankar og sparisjóðir en gleymum þeim í bili. Segjum að ríkið hefði úthlutað þessum þremur bönkum hver sínum kvótanum af Íslendingum til að sinna. Á þann hátt komið í veg fyrir að aðrir sem áhuga hefðu á að sinna Íslendingum kæmust ekki að. Þetta ástand væri orðið viðvarandi og þá er um ósanngjarnt kerfi að ræða. Þar með er íslenska ríkið búið að fremja mannréttindarbrot á þegnum sínum. Þannig er því háttað í sjávarútveginum í dag.

Þar sem verið er að fjalla um fisk og útgerð loka allir augunum fyrir þessu mannréttindarbroti. Ef um viðskipta-eða banka misrétti væri að ræða væri allt vitlaust á skerinu okkar. Það er svo fínt í dag að vorkenna skrifstofublókum.

Kæru samlandar; Sameinuðu þjóðirnar, ég endurtek Sameinuðu þjóðirnar, hafa komist að þeirri niðurstöðu að við Íslendingar framkvæmum mannréttindarbrot á þegnum okkar. Sameinuðu þjóðirnar eru að segja okkur að hætta því. Til hvers erum við í Sameinuðu þjóðunum? Er það bara til að útvega íslenskum diplómötum vinnu?

Mannréttindarbrot eru mjög alvarleg brot. Einar K sjávarútvegsráðherra hefur málið til skoðunar en kvartar yfir hversu flókið það sé . Sameinuðu þjóðirnar eru að segja við okkur Íslendinga að við séum að brjóta mannréttindi. Við því verður að bregðast með viðeigandi hætti. Við verðum að gera hreint fyrir okkar dyrum þannig að við fyllum ekki þann fámenna flokk þjóða sem gefur skít í Sameinuðu þjóðirnar. Að öðrum kosti getum við ekki farið erlendis öðruvísi en með hauspoka.

Reykjavík 5.2.2008.

Gunnar Skúli Ármannsson, læknir.

ÖSSUR OG TUNGLMYRKVINN.

Hún var að segja okkur í veðurfréttunum í sjónvarpinu að það yrði tunglmyrkvi milli kl 2 og 3 í nótt. Þar sem við þetta venjulega fólk er sofandi á þeim tíma verðum við bara að treysta því að Össur bloggi um hann. Vonandi verður Varúlfsandinn fjarri honum.

Hvatir manna.

Að segja að lífið sé sérkennilegt er sennilega tóm vitleysa. Lífið eða tilveran endurtekur sig í sífellu. Meðan maður rýnir sem fastast á núið verður maður af heildarmyndinni. Það getur á stundum valdið því að maður komist að óheppilegri niðurstöðu.

Við fæðumst, fjölgum okkur og deyjum. Þannig er það nú bara.

Hvatir mannskepnunnar eru í sjálfu sér ekki margar. Þær eru auðflokkanalegar og að nokkru fyrirséðar. Eins og þetta með að fjölga sér sýnir glögglega. Söfnunarárátta er önnur mjög sterk hvöt. Það sem einkennir það er að flestir safna einhverju sem margir aðrir vilja eiga. Af því leiðir samkeppni um eitthvað sem síðan veldur spennu manna á millum.

Því er hægt að skýra margt í hegðun mannskepnunarinnar út frá þessum staðreyndum. Við söfnun fjár, eigna, hlutabréfa og náttúruauðlynda eru þessar hvatir allsráðandi. Þar að auki er um margendurtekið hegðunarmynstur að ræða í mannkynssögunni.

Yfirleitt reyna menn að safna hlutum með sem minnstum tilkostnaði. Þeir sem söfnuðu kvóta í fiskveiðum tókst það án mikils tilkostnaðar í upphafi. Sumir hafa reynt að safna orkulindum landsins á sama hátt. Ingibjörg Sólrún reynir að safna atkvæðum með því að styggja ekki Geir að ráði. Segir nýgerða kjarasamninga tímamótasamninga og klórar í mannréttindabrot með bómull. 

Þorrablót Frjálslynda flokksins.

Þorrablót frjálslynda flokksins var í gærkvöldi. Margt var um manninn. Þrátt fyrir það var góðmennt. Þorramaturinn var svo góður og ég át svo mikið að hver andadráttur var sársaukafullur. Þegar Jóhannes eftirherma koma átti ég bágt því í hvert sinn sem ég hló þá vildi þorramaturinn fara eitthvað en hvergi var plássið.

Nokkur Vestfirskur blær var á blótinu óneytanlega því þeir voru bæði fyrirferðamiklir á staðnum bæði að fjölda og rúmmetrum. Borgarbúunum var svo snyrtilega klínt saman við utanbæjarhópinn undir fimlegri stjórn Kolbrúnar ritara.

Eina huggunin eftir kvöldið er að núna er bara tæpt ár í næsta þorrablót. 

 

NORÐFJARÐARFLUGVÖLLUR-BÆTUM HEILSUNA MEÐ MALBIKI.

 Sæl öll sömul, þetta er grein sem ég skrifaði í Morgunblaðið um daginn.

 

Austurland er fjarri Reykjavík eins og alkunna er. Ekki það að hvorugur aðilinn sýti það sérstaklega. Sjálfsagt er sú staða kostum hlaðin í flestu tilliti að mati beggja. Við sem búum hér fyrir sunnan erum sjálfsagt hér því við kunnum því vel eða þekkjum ekkert annað. Sömu sögu má sjálfsagt segja um þá fyrir austan.
Nútíma tækni hefur fært fjarlægar byggðir nær hver annari. Tæknin hefur gert okkur kleift að hafa samskipti mun hraðar og örar en áður, án tillits til búsetu. Hægt er að senda gögn á rafrænu formi á sekúndum. Framþróunin hefur einnig sett auknar kröfur á þjóðfélagið. Þessi krafa um hraða og skilvirkni hefur einnig sett mark sitt á heilbrigðiskerfið. Alltaf hafa snör handtök skipt miklu þegar um bráðasjúkdóma eða slys er að ræða. Áður fyrr skipti kannski ekki svo miklu máli hvar þú varst búsettur, svipuð meðferð var í boði á flestum stöðum. Með sívaxandi tækni hefur mismunun aukist með tilliti til búsetu.
Viss meðferð er eingöngu í boði í Reykjavík við bráðum veikindum. Sem dæmi er hægt að nefna bráða kransæðastíflu. Hægt er að meðhöndla hana með blóðþynningarlyfjum hvar sem er. Aftur á móti næst bestur árangur við kransæðastíflu ef sjúklingurinn kemst inn á Landspítalann innan 4-6 klst í hjartaþræðingu. Í henni opnar hjartalæknirinn kransæðina og setur í fóðringu ef þarf. Því hafa þeir einstaklingar sem búa næst Landspítalanum ákveðið forskot. Einnig má nefna nýbura. Það gerist einstaka sinnum að jafnvel eftir eðlilega meðgöngu og fæðingu þarf nýburi gjörgæslumeðferð á Landspítalanum eftir fæðinguna.Til að árangur verði svipaður og hjá Reykvíkingum þarf sjúklingurinn að komast sem fyrst að austan. Vandamálið er að ekki er hægt að senda sjúklinga jafn hratt og tölvupóst á milli landshluta.
Þar með er ég loksins kominn að efninu. Það er flugvöllur rétt hjá Fjórðungssjúkrahúsinu í Neskaupstað. Ekki tekur nema nokkrar mínútur að aka sjúklingi þangað. Galli er samt á gjöf Njarðar því þetta er malarvöllur og oft ekki hægt að lenda vegna aurbleytu. Þá þarf að flytja sjúklinginn á Egilstaðarflugvöll, ferð sem tekur um klukkustund. Um er að ræða fjallvegi sem geta verið viðsjárverðir að vetrarlagi.
Þar sem ég hef oft leyst af á Neskaupstað sem læknir þekki ég þetta á eigin skinni. Þegar kunnugir tjáðu mér að kostnaðurinn við að leggja bundið slitlag á flugvöllinn í Neskaupstað hlypi á 20-30 milljónum gat ég bara ekki orða bundist. Þetta eru þvílíkir smáaurar að það tekur því varla að ræða um það. Þetta malbik verður búið að greiða sig upp á örfáum árum bara í minnkuðum kostnaði við akstur sjúklinga til Egilsstaða. Þegar við bætist betri árangur af meðferð sjúklinga vegna minni tafa við að komast í meðferð þá erum við að tala um endurgreiðslutíma í mánuðum.
Ég skora hér með á ábyrg stjórnvöld að sýna skynsemi í ráðstöfun skattpeninga okkar og malbika Norðfjarðarflugvöll sem allra fyrst, að öðrum kosti eru menn að henda krónunni en spara aurinn.

STURLUNGAÖLD.

Það er margt sérkennilegt í fari okkar Íslendinga. Nýlega komst mannréttindanefnd Sameinuðu þjóðanna að því að við höfðum framið mannréttindabrot á samlöndum okkar. Vilhjálmur fyrrverandi borgarstjóri er uppvís af þvílíku pólitísku klúðri þessa dagana að hann mun komast á spjöld kennslubóka sem dæmi um hvernig stjórnmálamenn eiga ekki að haga sér. Augljóst er að hann var leikskoppur einhverra peningamanna. Heill haugur af gömlum varnarliðsíbúðum var seldur á slikk á Keflavíkurflugvelli, og kaupendur eru enn ekki búnir að borga þær. Opinberar stöðuveitingar fara eftir forskrift Sikileyskrar reglu sem er stundum kölluð mafían. Peningamenn ásælast orkuauðlyndir landsmanna og ekki er laust við kjörnir fulltrúar okkar styðji þá dyggilega við þá iðju. Dýralæknirinn hefur það helst sér til málsbótar að hvæsa á menntamálráðherra að henni komi ekkert við hvað hann ætli sér að skammta kennurum í laun. Sjálfsag vegna þess að hún er kona.

Ég er farinn að hallast að því að það sé röng söguskýring að Sturlungaöldin sé liðin. Ef það reynist rétt hjá mér mun Þorgerður ekki lána Árna sínum lokk úr hári sínu á ögurstund. Slíkt virðist að minnsta kosti vera of seint fyrir Vilhjálm.

Það sem er öllu merkilegra að ekkert hefur breyst frá Sturlungaöld því við leiguhjúin fylgjumst bara með og tautum eitthvað en höldum svo áfram að kemba ullina eins og ekkert hafi í skorist.

Er ekki orðið tímabært að fara að "praktísera" lýðræði á Íslandi.

 

 

Sturlungaöld er tímabil í sögu Íslands sem er venjulega látið ná frá 1220 þegar Snorri Sturluson kom út til Íslands frá Noregi og hóf mikla eignasöfnun, til 1264 þegar Íslendingar gengu Noregskonungi á hönd með Gamla sáttmála. Tímabilið er kennt við Sturlunga, þá ætt sem var mest áberandi framan af. Það einkenndist af miklum átökum milli helstu höfðingjaætta Íslands um eignir og völd svo sumir höfundar hafa jafnvel gengið svo langt að tala um borgarastyrjöld í því samhengi

 

 

Hauspokaföndur EKG og kaffi latti,

Ég skrifaði færslu í gær um hauspokanotkun okkar Íslendinga í framtíðinni. Ef við tökum ekki vel við okkur vegna athugasemda Sameinuðu þjóðanna og leiðréttum ósanngirnið í kvótamálinu þurfum við öll að hafa á okkur hauspoka þegar við förum erlendis.

Hvernig er hægt að útskýra slor og kvóta fyrir venjulegum Íslending sem hugsar bara um hvernig kaffi latti muni bragðast í hádegispásunni sinni. Að segja honum að slor, fiskur, kuldi, sýkingar í fingrum vegna fiskibeina, gegnumtrekkur, vöðvabólga og vökur séu undirstaða þess að kaffihús sé í Reykjavík sem bjóði kaffi latti virðist vera óvinnandi vegur. Hafa menn í raun velt því fyrir sér hvers vegna fæstir Íslendingar míga í saltan sjó í dag. Ég bara spyr?

Ástæðan er sú að allir sem unnu í slorinu vildu ekki að börnin sín ynnu í slorinu. Því voru þau send til mennta til að læra að drekka kaffi latti og ræða um vexti og verðbólgu  með háfleygum hætti. Naflastrengurinn var svo kyrfilega undirbundinn að enginn man lengur upphaf sitt né rætur.

Aftur á móti ef kvóti væri settur á kaffidrykkju og væri framseljanlegur myndu allir trompast.