Susie Rut og þorskarnir.

Lífið er undarlegt, núna eru prestar að deila um hvernig maður á að koma fram við Þjóðkirkjuna í Kastljósi. Margt er manns bölið.

Það er mér þó öllu ofar í huga hvað faðirinn ritaði um dóttur sína gengna á miðopnu Morgunblaðsins í gær. Það er til marks um alvöru málsins ,hvar greinin er birt í Morgunblaðinu.

Ég á fjögur börn, ég dáist að foreldrunum að geta skrifað slíka minningargrein um barnið sitt. Að vera foreldri gerir mann svo gjörsamlega varnarlausan fyrir sorg þeirra. Það svíður, eins og við djúpt brunasár, grær seint og illa. Börnin eiga að fylgja okkur, ekki öfugt.

Með fullri virðingu fyrir þorskum, hvort sem þeir búa í hafinu, hagfræðideild HÍ eða ríkisstjórninni þá er greinilegt að þorskarnir í fíkniefnaheiminum hafa ekki fengið nægjanlega athygli okkar.

Það var óneytanlega sérstök  tilviljun, að ég var nýbúinn að lesa bókina Sigur, um hetjulega baráttu föður fyrir dóttur sína sem ánetjaðist fíkniefnum þegar Susie Rut andaðist. Sú bók á að vera skyldulesning allra Íslendinga. Við erum algjörlega varnarlaus gagnvart ofurafli fíkniefnasalanna. Þeir hafa tök á því að buffa okkur eða stúta eftir behag. Ef það skyldi ekki duga þá ráðast þeir gegn því sem okkur finnst dýrmætast, maki eða börn. Gegn slíku erum við varnarlaus eins og málum er háttað í dag.  Hvað er til ráða?

Alveg sama hversu vitlaus og firrt við erum gerum við okkur alltaf okkar mat á stöðunni, kost benfit analýsu. Þess vegna fara ekki venjulegir foreldrar og buffa eiturlyfjabaróna upp á sitt einsdæmi. Eina leiðin er að koma hlutunum þannig fyrir að það borgi sig ekki að selja eiturlyf á Íslandi.

Ekki dugar að aflífa eiturlyfjasalana með köldu blóði, það gæti verið barnið manns, sem seinna meir kemst úr viðjum eitursins og lifir síðan innihaldsríku lífi. Lögreglan virðist í besta falli vera "ónæði" fyrir starfsemi eiturlyfjasala eins og hlutirnir eru framkvæmdir í dag. Öll höfum við sagt börnunum okkar að eiturlyf séu lífshættuleg en samt verða þau að prófa. Um leið og ein smyglleið er uppgötvuð er fundin upp ný. Er þetta þá bara náttúrulögmál og fórnirnar bara hluti af lífinu?

Meðan okkur finnst það verður það þannig. Ef við ákveðum að breyta því þá breytist það. Við erum nefnilega menn en ekki dýr. Við getum með samtakamætti breytt þessu ef við viljum. Afskiptaleysið er samt algjört, hraði og tímaleysi er gróðrarstía fyrir eiturlyfjanotkun barna. Við verðum að verða meðvituð og stíga á bremsuna. Þjóðfélagsgerðin verður að breytast, við verðum að hætta að flýta okkur svona mikið. Í því liggur fórnarkostnaðurinn.

Fíkniefnalögreglan þarf að fá mun meiri völd, stuðningsaðilar barna verða að hafa úrræði löngu áður en ástandið eru komið í óefni. 

En hvernig getum við komið hlutunum þannig fyrir að það sé svo óhagstætt að selja eiturlyf að engum detti það í hug? 

Ég held að við verðum að aflétta friðun þessara þorska. 

 

 

Kann þorskur hagfræði.

Ætli þorskar kunni mikið í hagfræði? Sjálfsagt ekki, eftir því sem við best vitum. Hafró hefur að minnsta kosti ekki stundað neinar vísindarannsóknir á því.

Ef við veiðum engan þorsk þá deyr allur sá þorskur sem deyr, í hafinu. Þá verður hafsbotninn ein stór fjöldagröf eða hvað? Þetta kallast sjálfsagt þorskahagfræði, eða hagfræði fyrir þorska. 

Blessaðir hagfræðingarnir virðast þó reikna rétt þegar þeir spá fyrir um þá "hagsæld" sem bíður Vestfirðinga. Sjálfsagt munu þeir allir fara á hausinn þegar þeim verður meinað að veiða fisk. Það þurfti margra mánaða vinnu okkar færustu sérfræðinga til að komast að þessari niðurstöðu. Hvaða 10 ára krakki á vestfjörðum hefði geta sagt þeim það. 

Það sem er þó mest eftirtektarvert er að öllum virðist vera slétt sama. Það vilja allir að sjómenn fari að vinna eitthvað allt annað á meðan þeim er bannað að fiska. Hver eignast aflaheimildirnar þegar fyrirtækin fara á hausinn? Verður ekki niðurstaðan sú að enginn útgerð verður rekinn nema á örfáum stöðum af örfáum.

Verður það þannig að örfáir veiða sem mest þeir mega, flytja sem mest sem minnst unnið út úr landi, framhjá mörkuðum fyrir sem mestan gróða fyrir sig.

Það er ekki mikil rómantík í þessari þorskahagfræði enda á sú tík ekki upp á pallborðið hjá þorskum. 

 

Che Guevara og þorskurinn.

Jón Kristjánsson fiskifræðingur var í Speglinum í kvöld og fékk að tjá sig um Hafró og þau fræði.  Það er gleðileg nýbreytni að  RÚV  skuli  leita  álits  annarra  en  löggiltra  og  vel  fyrirfram samþykktra  sérfræðinga í tilvistarkreppu þorsksins.

Jón er svolítill Che Guevara, byltingamaður, verður sennilega ekki metinn fyrr en eftir sína daga að verðleikum. Verst að allur þorskurinn verður allur dauður úr hungri áður.

Hvernig stóð eiginlega á því að byltingarmaðurinn komst upp á dekk hjá m RÚV? Er það merki um nýja tíma, meiri víðsýni eða er Hafró að fara úr tísku. Skyldi gagnrýn hugsun vera endurfædd hjá RÚV í fiskifræðum.

Við þurfum örugglega ekki að þjást í vafa lengi, þessi mistök verða örugglega ekki endurtekinn aftur. 

Þorskastríð.

Hér á árum áður voru háð þorskastríð. Þau voru endurtekin og háð af miklum hetjuskap. Sérstaklega var framganga varðskipsmanna glæsileg og lögðu þeir oft líf sitt í hættu við sín skyldustörf. Sigur Íslendinga í þorskastríðunum varð þess valdandi að við réðum yfir okkar fiskimiðum. Við gátum skammtað öðrum þjóðum veiðiheimildum innan lögsögu okkar. Breskir sjómenn voru ekki kátir með niðurstöðuna.

Nú hafa Bretar tekið kæti sína á nýjan leik. Næsta vetur mun vera leyfilegt að flytja óunninn fisk frá Íslandsmiðum. Forystumenn íslenskra fiskverkenda telja að þá muni fiskur verða unninn á breskri grund-eins og í den. 

"Höfum við gengið veginn til góðs" orti hann um árið.

Ég held að sigur Bretanna sé fullkominn. Þeir sitja heima í rólegheitum en við hoppum og skoppum á miðunum og veiðum fiskinn fyrir þá.

Hver er orsökin fyrir því að það er orðið svo "púkó" í dag að vinna fisk á Íslandi?

Neskaupsstaður-IV.

Núna er ég kominn úr útlegðinni á Neskaupsstað. Hef orðið margs vísari. Ekki voru svæfingarnar margar, bara örfáar, veit ekki hvort tilvist mín skipti einhverjum sköpum. Gerðum þó einn keisara, sennilega hefði það verið verra að þurfa senda hana frá okkur. Hvað veit ég, kemur ekki í ljós fyrr en krakkinn tekur stúdentspróf að 20 árum liðnum hvort nærvera mín skipti einhverju máli. Þá verða börnin mín sennilega að reyna að hola mér niður á einhverft hjúkrunarheimilið.

Svo lærði ég annað skondið og sorglegt. Ef þú vilt fá ýsu í soðið, ég tala ekki um ferska, þá þurfa íbúar í Neskaupsstað á Norðfirði að aka 75 km. til Egilsstaða og kaupa ýsuna þar í Bónus. Neskaupsstaður er ÚTVEGSSTAÐUR þ.e. þar er bryggja, sjómenn, apparöt sem fljóta á vatni og veiða fisk, kallast bátar eða togarar eftir atvikum en það er ekki hægt að fá ýsu í soðið. Þetta er klikkun!!!!! Þegar ég bjó á Patró í den þá voru það stór hlunnindi að hafa fisk 3-4 x í viku, þess vegna eru börnin mín svona gáfuð. Að fara niður í fiskverkunarhús og velja mátulega litla Lúðu, feita og í andarslitrunum úr hrúgunni voru lífsgæði. Hlaupa svo með hana spriklandi á pönnuna var nautn. Að borða hana var unun.

Hvað er að gerast? Er firringin orðin algjör? Ef ekki er hægt að fá ferskan fisk í Íslensku sjávarplássi án þess að fara í Bónus þá er eitthvað mikið að. 

Neskaupsstaður.

Nú er ég kominn á Neskaupsstað. Ég leysi þar af sem svæfingalæknir. Þeim hefur ekki tekist enn að fá fastan svæfingalækni þannig að við svæfingalæknarnir frá þéttbýlisstöðunum höfum verið hér til skiptis í fríiunum okkar. Veðrið er það sem kallast ofboðslega gott, sól 20 stiga hiti og allt of lítil gola. Þetta gleður marga en mér finnst þetta fullheitt, erfitt að gleðja gaura eins og mig. Þetta er þó mun betra en vetrarófærð og hríðabyljir og er ágætis sárabót fyrir öll skiptin sem ég hef verið hér í endalausri þoku og rigningu. Reyndar kannast enginn heimamaður við slíkt veðurfar hér þannig að annað hvort eru þeir eða ég haldnir einhverri skynvillu.

Sigurjón Þórðar Framkvæmdarstjóri FF.

Það er gott til þess að hugsa að Sigurjón Þórðar verði næsti framkvæmdastjóri FF. Hann er öflugur talsmaður helstu baráttumála flokksins. Mjög öflugur sendiherra hinna dreifðu byggða landsins. Oft hefur verið þörf en nú er nauðsyn. Sjaldan hefur verið sótt jafn hart að sjávarplássum landsins og nú. Svona feikivinsæll maður og Sigurjón er, jafnvel langt út fyrir raðir flokksins, mun koma þar sterkur inn. Í raun ómissandi fyrir framtíð FF flokksins. Fyrir utan hans almennu vinsældir þá hefur hann ásynd hins ákveðna stjórnmálamanns sem hefur jafnframt ekki átt í illdeilum innan flokks og barist mikinn fyrir mörgum góðum málum án þess að festa sig í neinum öfgum.

Því geta íbúar sjávarbyggða landsins treyst áfram á að Sigurjón verði áfram þeirra sendiherra þrátt fyrir að hann komst ekki inn á þing. 

Hafró og Bónus

Mér skilst að Hafró kanni fiskinn sem sjómenn koma með að landi og noti hann til að meta fiskinn í sjónum. Soldið merkilegt. Ég hefði haldið að sá fiskur segði okkur eingöngu hvað viðkomandi sjómenn velja til að koma með að landi. Eins og það sem ég kem með úr Bónus er fyrst og fremst lýsing á mínum smekk, þarf alls ekki að sýna dæmigerðan þverskurð á vörum Bónusar.

Ef þetta er nú allt rétt skilið hjá mér þá verð ég að segja að aðferðir Hafró eru ákaflega frumstæðar. Þær hljóta að vera misvísandi, það sér það hver heilvita maður. 

Lystarstol þorskanna.

Ég held að þetta með glorhungraða matvanda þorska sé að koma hjá mér. Ég er aftur á móti að velta fyrir mér öðrum þorskum. Eftir lýsingum að dæma þá eru þeir álíka matvandir og glorhungraðir og þorskarnir í hafinu. Þeim finnst litlir og meðalstórir útvegsstaðir á landinu okkar ekki kræsilegir. Þessi sótt hefur ágerst svo í seinni tíð að helst má líkja við lystarstol á háu stigi. Þeir hafa sótt mun meir í stærri staðina. Sumir segja að þessi sjúkdómur sé eðlileg þróun stofnsins. Það hljóta að vera ríkar andstæður sem gera stofni eðlilegt að þróast sökum sjúkdóms. Hér þrýtur mig allan skilning þrátt fyrir langskólanám. Hef ég í hyggju á næstunni að ganga um eins og betlandi maður og reyna að fá botn í þetta, læt vita þegar ég verð fróðari.

Glorhungraðir fiskar.

Kenningin um vanveidda glorhungraða þorska virðist ekki eiga upp á pallborðið hjá ráðamönnum þjóðarinnar. Ef hún er rétt, hvað þá?

Jú, eftir því sem við veiðum færri fiska því fleiri verða um fæðuna í hafinu. Þá drepast enn fleiri úr hungri og færri hafa þrek til að auka stofnstærðina. 

Ef hún er röng þá er næg fæða í sjónum en við veiðum of mikið. Þá er lausnin að veiða minna svo fiskurinn hafi tækifæri til að fjölga sér.

Vesalings Einar K. að þurfa ákveða hvora leiðina við skulum fara. Hann er sjálfsagt búinn að ákveða sig fyrir löngu, því niðurstaða Hafró var ekki óvænt, a.m.k. ekki fyrir innvígða. Þegar rætt er um "þverpólitískt samráð" á hann ekki þá við að niðurstaðan verði samsuða sem muni geðjast sem flestum hagsmunaaðilum sem eitthvað mega sín. Það er pólitík. Ef ákvörðunin er alltaf pólitísk hvers vegna að reka þessa vesalings vísindamenn á haf út til að telja fiska. Í stað "þverpólitísks samráðs" er þá ekki nær að fá fjölda vísindamanna með ólíka sýn á vandamálinu og lausnir til að koma saman og ræða málin. Þetta er í raun líffræði fyrst og fremst. Halda almennilega vísindaráðstefnu, þær hafa nú verið haldnar af minna tilefni.